Bu, komfort və baş ağrısıdır. Bu, həzz və stresdir. O, bizim həyatımızı asanlaşdırır, bəzən isə dözülməz edir. Mən nə haqda danışıram? Əlbəttə ki, avtomobil barəsində. Biz avtomobili təmir elətdirir, bəzən isə yol-nəqliyyat hadisəsinə düşürük. Bunula bərabər, biz avtobuslarda, havasız metroda yorulmuruq. Biz uşaqları məktəbə çatdırır, qonşunu işə ötürür, təbiətin gizli guşələrinə gedib çata bilirik. Bu rahalıq və komforta görə biz kimə borcluyuq?
170 il əvvəl Karl Bens doğulub. O, benzinlə işləyən avtomobilin yaradıcısıdır. Məhz bu insan akselerator, yanma şamları, karbürator, sürət qutusu, su radiatorunu patentləşdirmişdir.
Onun quraşdırdığı ilk avtomobil üçtəkərli idi. Təkərləti isə bütünlüklə metaldan idi. Ona görə də, o vaxtlar komfortlu minik anlayışı yox idi.
Avtomobilin məhşurlaşmasına mühəndisin həyat yoldaşı Berta Ringer yardımçı olur. Ərindən xəlvət o, 106 kilometrlik avtomobil yürüşü təşkil edir. İlk avtoyürüş bir çox çətinliklərlə üzləşir. O zamanlar yanacaq doldurma məntəqələri yox idi. Ona görə də, aptek axtarmaq lazım gəlirdi. Benzin o zamanlar dəri xəstəliklərinin müalicəsində istifadə olunan dərman vasitəsi kimi satılırdı. Dəridən hazırlanmış əyləc qəlibləri cırılırdı. Onları sərraca təmir elətdirirdilər. Ötürücü kəmər velosipeddən mənimsənilmişdi, sadəcə bir az qalın idi. Onun təmiri dəmirçiyə həvalə olunurdu. Tıxanmış yanacaq borusu saç sancağı vasitəsilə təmizlənirdi. Corab bağlaması isə işə salma sistemində izolyator rolunu oynayıldı. Hündürlüyə qalxanda isə avtomobili boşaltmaq və itələmək lazım gəlirdi.
Həyat yoldaşının sayəsində Bens bir çox nasazlıqları aradan qaldırır. Məhz onun sayəsində sürət qutusunu icad edir.
Bundan başqa, Ford deyil, məhz Bens ilk seriya avtomobillərini yaradır. Və məhz Bens 1895-ci ildə ilk avtobus və yarış avtomobilini yaradır. Daha dəqiq, onun “Velo” avtomobili yarışmada iştirak edir.
Tarixdə ilk yol-nəqliyyat hadisəsi 1896-cı ildə baş verib. Henri Uelsin elektromobili Evelin Tomasın velosipedi iə toqquşub. Hadisə ikincinin sınıq ayağı ilə başa çatıb. Bəli, siz səhv eşitmədiniz. 19-cu əsrin şəhərin küçələrində elektromobillər hərəkət edirdi. Elektromobil 1841-ci ildə icad olunmuşdu. Məhz elektromobil ilk dəfə 100 km/saat sürət rekordunu qırmışdır. 1910-cu ildə Nyu-Yorkda 70 mindən çox elektromobil var idi. Demək ki, texnoloji tərəqqimiz o qədər də irəliyə getməyib.
Bensin avtomobilinin buxar mühərriklərinə nəyə görə qalib gəldiyi aydındır. Lakin onun mühərrikinin ekektrik mühərrikləri ilə texnoloji yarışmaya necə qalib gəldiyi sirr olaraq qalır. Ancaq fakt, fakt olaraq qalır- bu gün insanların çoxu 170 il bundan əvvəl doğulmuş Karl Bensin icad etdiyi avtomobildən istifadə edir.
