"28 may vağzalı" (metro stansiyasının adı ilə) adlandırılan vağzal binasını memarlar heyranlıqla milli memarlığımızın gözəl nümunəsi adlandırırdı. Gedişi zamanı qülləni bəzəyən şirlərin sözün əsl mənasında sifətinin dağıdılması ilə nəticələnən son bərpa işlərinin tamamlanmasınadək.
1926-cı ildə memar Nikolay Qriqoriyeviç Bayevin layihəsi əsasında inşa edilən Sabunçu stansiyasının yanından keçirdim. Yenə də diqqətlə binanın fasadına baxdım. Baxmasaydım, ondan yaxşı idi.
Vağzal binasının yanından keçən memar Elçin Əliyev son bərpa işləri zamanı qüllədəki şir fiqurlarının qırıldığını aşkar etdi.
Əvvəllər belə idi:
Indi isə belədir:
Bunu edənin məqsədini heç cür anlamaq olmur.
Ən əsası isə odur ki, bu vandalizm bərpa edilmiş binanı təhvil götürənlərin də gözündən yayınmışdır.
Vəhşi bərpaçılardan əlavə memarlıq əsəri onun daxilində yerləşən çoxlu sayda obyektin sahibinin sanki qəzəbinə düçar olmuşdur. Aydındır ki, obyektin işləməsi üçün kondisionerlər lazımdır. Lakin digər tərəfdən, memarlıq binasının fasadını korlamaq tamamilə qanunsuzdur ...
Axı bu nə binasıdır?
6 iyul 1926-cı il tarixində Bakıda SSRİ-də ilk elektrikləşdirilmiş dəmir yolu, yəni elektrik qatarı istifadəyə verildi. 19 km uzunluğunda elektrikli nəqliyyat bağlantısı Bakının mərkəzini Sabunçu və Suraxanı qəsəbələri ilə birləşdirdi. Yolun özü 1880-ci ildə salınmışdır, lakin 1926-cı ilədək bu yolla yalnız buxarla işləyən qatarlar hərəkət edirdi.
Bu əlamətdar hadisənin şərəfinə vağzal 1926-cı ildə yenidən quruldu. Memar Nikolay Bayev saat qülləsi ilə bəzədilmiş bariz şərq memarlığı nümunəsini yaratdı. Bina paytaxtın məşhur məkanlarından birinə çevrildi. Paytaxt sakinləri ondan gözünü çəkə bilmir və onunla qürur duyurdu.
Binanın şöhrətinə ilk zərbəni bu memarlıq əsərinin daxilində KFC restoranını yerləşdirməklə vurdular. O zaman bina fasadının bir hissəsi reklam lövhələri ilə örtülmüşdür.
Lakin bir müddət sonra restoranı vağzalın yeni binasına köçürdülər. Daha sonra binada bərpa işləri başladı. Nəticəsi isə acınacaqlı oldu ...
Ümid edirik ki, şirlərin siması bərpa ediləcək, bina əvvəlki vəziyyətinə qaytarılacaq, Bakıda memarlıq binalarının bərpasına isə diqqət artırılacaq.
Hələliksə... vağzalda şir yoxdur ...
