1880-ci ildə Sankt-Peterburq şəhərinin əhalisi səkkiz yüz əlli mini ötür, satışa isə “elektrik şamları” çıxarılır. Moskvada Tver bulvarının önündə Puşkinin heykəli açılır, xalq azadlığının tərəfdarları Qış sarayında 2-ci Aleksandrın az qala ölümünə səbəb olacaq partlayış təşkil edirlər. Həmin il Aleksandr Blok – sonradan Gümüş əsrin ən gözəl şairlərindən biri, istedadlı olduğu qədər də bəxtsiz şair dünyaya gəlir. Şeir yazmağa 5 yaşından başlayır.

Blokun ən məşhur şerlərindən olan “Yad qadın” şeiri indiyədək sevilir.

Cabir Novruzun tərcüməsində

Axşamlar restroran göylərindəki,

Hava isti olur, tüstülü olur.

Keflilər qışqırır vəhşilər təki,

Çığırtı, bağırtıətrafa dolur.

Döngə-dalanlarda toz duman kimi,

Bağların üstünə hey lövbər salır.

Bulkaya gözləri sataşan kimi,

Uşaqlar ağlayıb fəryad qoparır.

Şlaqbaumların birbaş yanıyla,

Dünyanın işindən tamam bixəbər.

Papağı yan qoyub öz xanımıyla,

Dolaşır məzəli, kefli kişilər.

Göldən avar səsi yüksəlir bərk-bərk,

Qadın hay-harayı qalxır uzaqdan.

Göydə hər bişeyə vərdiş edərək,

Laqeyd ay fırlanır hey zaman-zaman.

Hər axşam yeganə dostum həyatda,

Durub qədəhimdən gözümə baxar.

Şərabın gücündən, sehrindən o da,

Elə mənim kimi sakit, məst, xumar…

Qonşu stollarda qəmli, mükəddər,

Yuxula lakeylər kirpik çalarlar.

Keflilər, o dovşan gözlü keflilər,

«Həqiqət meydədir» – haray salarlar.

***

Hamıdan gözəl idin,

hamıdan etibarlı.

Daha dil tökmə mənə,

daha yalvarma mənə.

Qaraçı nəğməsi tək

uçur ömür qatarı

Sovuşan günlərim tək

çətin geriyə dönə.

Keçdi, getdi, ötüşdü,

nə ki, qələbə əzizdi.

İrəlidə naməlum yollar

durar bağışla.

Xeyir-dua verirəm,

Unudulma əzizim.

Cavanlıq nə hay verər,

nə qayıdar, bağışla.

***

Fanar, aptek, gecə, küçə,

Bir mənasız solğun işıq…

Yaşa… qərinə də keçə16

Gedəcəksən… mənası yox…

Dönəcəksən təkrar-təkrar,

Yenə təkrar sönəcəksən.

Gecə küçə, aptek, fanar,

Buz bağlamış kanal və mən.

****