İlk dəfə Beynəlxalq Yuxu Günü (World Sleep Day) 2008-ci il martın 14-də keçirilmişdir və ondan sonra hər il mart ayının ikinci tam həftəsinin cümə günü, beynəlxalq Səhiyyə Təşkilatının (BST) yuxu və sağlamlıq problemləri layihəsi çərçivəsində qeyd olunur.
Yuxu - orqanizmin ən azı oyanıq halı qədər mürəkkəb olan mövcudluq formasıdır. Düzgün sürən yuxu zamanı orqanizm gün ərzində itirdiyi qüvvəsini bərpa edir, özünü "qaydaya salır". Məhz buna görə, sağlam insan yuxudan təzələnmiş və gümrah oyanır.
Orta hesabla, hər bir insan ömrünün üçdən bir hissəsini yuxuda keçirir. Yuxu zamanl beyin aktivliyinin minimal səviyyəsi və reaksiyaların zəifləməsi müşahidə olunur. Sübut olunub ki, uzun müddətli yuxusuzluq həyatın keyfiyyətində özünü mənfi tərəfdən göstərir: yumor hissi itir, qıcıqlanma, özünə qapanma, eyni problemlərdə diqqətin cəmlənməsi kimi xüsusiyyətlər biruzə verir. Cəmi 4 saat yuxunun itirilməsi reaksiyanın 45% aşağı düşməsinə səbəb olur. Yaddaş zəifləyir, müxtəlif xəstəliklərin kəskinləşməsi baş verə bilir. Tibb işçiləri pis yuxunu insult, infarkt, hipertoniya və başqa ciddi xəstəliklərə gətirən addım hesab edirlər. Eyni zamanda, normal yuxu ürək-damar sistemi xəstəlikləri, piylənmənin profilaktikası üçün vacib faktorlardan biridir. Mütəxəssislər hesab edirlər ki, yuxusuzluq nəinki iş qabiliyyətini aşağı salır, hətta siniz pozulmalarına da gətirib çıxarır. Yuxu isə beyinə lazımsız hər şeydən azad olmaq, neyron birləşmələrindən lazımsız zülalları "təmizləmək" imkanı yaradır.
Yaxşı yatmaq üçün cəmi bir neçə sadə qaydaya riayət etmək kifayətdir. Çalışın yuxusuzluq dövrlərini "toplamayasınız". Yuxudan əvvəl spirtli içkilər və kofein tərkibli maddələr qəbul etməyin - bu məhsullar sinir sisteminə mənfi təsir göstərir. Məlumdur ki, yatmağa ac və ya həddən artıq tox getmək də olmaz. Yuxu ilə şam yeməyi arasında 4 saata yaxın vaxt keçməlidir.
Amma çox yatmaq da az yatmaq qədər zərərli vərdişdir. Alimlərin fikrincə, yaşlı insanın ideal yuxu dövrü sutkada 7-8 saat təşkil etməlidir. Məzi mütəxəssislər hesab edirlər ki, qadınlar daha emosional olduqları üçün onlara əlavə yuxu saatları lazımdır. Uşaqlar isə orqanizmlərinin normal işləmələri üçün 10 saat yatmalıdırlar. Normal yuxu isə onlarda diqqət defisiti sindromunu və hiperaktivliyi azalda, davranışlarını yaxşılaşdıra bilər.
Qoy bu bayram yuxuya, yəni saölamlığınıza bir qədər vaxt ayırmaq üçün daha bir səbəb olsun. Sizə xoş, sağlam yuxu arzu edirik!
P.S.: iyulda Finladiyadaməşhur bayram - yuxulular günü qeyd olunur. Mütləq qeyd edəcəyik!