URBAN.AZ
URBAN.AZ

Telegram Banner

Çin Yeni İli - bütün Şərqdə qeyd edilən bayramdır. Bayram hətta hissəvi olaraq, avropa mədəniyyətinə də siraət etmişdir. Bəzi mərkəzi kanallar ciddi olaraq, Qoyun ilində doğulmuş Oğlaqların tərs xasiyyətini, Qız bürcündə, Xoruz ilində doğulan oğlanların Xərçənglərdən uzaq gəzməli olduğunu müzakirə edirlər.

Ay yeni ilini tez-tez Çin yeni ili ilə əlaqələndirirlər. Amma Ay təqviminə görə, bu gün bütün şərq ölkələrində qeyd edilir. Əfsanəyə görə, hər ilin əvvəlində Nyan adlı qorxulu varlıq çinlilərə hücum edir, tarlaları yandırır, mal-qaranı məhv edir, insanları qırırdı. Özlərini müdafiə etməkdən ötrü, çinlilər yaşayış yerlərində, məbədlərdə yemək qoyur və inanırdılar ki, aclığını yatızdıran Nyan onlara toxunmaz. Bir dəfə insanlar Nyanın qırmızı geyimli uşaqdan qorxduğunun şahidi olurlar. Heyvanın qırmızı rəngdən qorxduğunu düşünən çinlilər şəhərlərini qırmızı rəngə boyamağa, küçələrdən qırmızı fənərlər asmağa başlayırlar. Yeməkləri isə özlərinə saxlayırlar.

Bu bayramda yemək xüsusi yer tutur. Burada vedrələrlə paytaxt salatı hazırlamasalar da, yemək kifayət qədər çox olur.

Bayram yeməyi üçün hətta başqa şəhərlərdə oxuyan və işləyən ailə üzvləri bir yerə toplaşırlar. Ənənələr arasında - donuz, ördək, toyuq əti, çoxsaylı şirniyyatlar və düyü kökələri - nyanqao var. Hesab olunur ki, bu kökədən yeyənin ili uğurlu olacaq. Həmçinin, bu kökəni ocaq tanrısına hədiyyə etmək lazımdır. Kökə yapışqan olduğu üçün, ali tanrıya şikayət edə bilməyəcək.

Axşamlar karnaval yürüşləri təşkil edilir. Avropa Yeni İlindən fərqli olaraq, bu bayramda hədiyyə vermək adəti yoxdur. Onun əvəzinə qırmızı zərflərdə pul verilir.

Şərq təqviminin heyvanları haqqında iki əfsanə mövcuddur. Birinici əfsanə Budda ilə əlaqədardır. O, bayrama gələ bilən bütün heyvanları dəvət edir. Amma onların yolunda üzməli olduqları çay olur. Siçovul hamıdan bic tərpənərək, öküzün belinə minir, çayı keçəndən sonra isə onun belindən enir. Xoruz ailəsinə öyüd verdiyinə görə gecikir, ən ləng isə donuz tərpənir.

İkinci əfsanə isə nefrit imperatoru ilə əlaqədardır. O, nökərinə ən gözəl heyvanları toplamağı əmr edir. Ya nökər kor olur, ya onun gözəllik anlayışı fərqli olur, amma o, tanıdığımız heyvanları toplayır. Doğrudur, buraya pişik də dəvət olunmuş olur, amma yatıb qaldığı üçün, əvəzinə əl altına düşən ilk heyvanı - donuzu gətirirlər.

 

Bu gün qoyun və keçi yemək olmaz. Onlar sizdən küsər və uğur gətirməzlər. Firuzəyi rəngli paltar geyinin və balışınızın altına firuzə qoyun. Tam sağlamlıq üçün isə bir stəkan keçi südü için.


Şərhlər