Çox insanlar düşünürlər, qadınların fikirlərini oxumağa çalışırlar, tək bir suala cavab tapmaq üçün:
- Əsl qadın nə istəyir?!
Bəzi insanlar yazılarıma görə məni feminist, aqressiv biri olduğumu, kişilərə nifrət etdiyimi düşünərlər. Yanılırsınız, çünki ən uzunmüddətli, dözümlü, sarsılmaz və səmimi dostlarımın əksəriyyəti adı üstündə olan əsl kişilərimizdir, düzdür, nəsilləri kəsilməkdə olsalar da, var əsl kişilərimiz… Əsl kişilik ayaqların arasında deyil, əsl kişilik mənəviyyat, düşüncə, yanaşma və sürdüyü həyat tərzində və insanlara münasibətindədir…
Mənim münasibətim cinsindən, kimliyindən, yaşından, milliyyətindən, irqindən, dinindən, dilindən və yaşam tərzindən asılı olmayaraq əsl insanlıq adına ləkə gətirən, cahil olub, nadan olub, səviyyəsiz, əxlaqsız olub hamını özü kimi bilən, görmək istəyən insançıqlarladır… İstər kişi olsun, istər qadın, bu adlara ləkə gətirən hər kəs mənim mübarizəmin hədəfinə çevrilməkdədir. Yazılarımda vacib deyil ki, öz həyatımdan, yaşadıqlarımdan, özümdən yazım, bu illər boyu etdiyim müşahidələrimdir, mənə danışılan real həyat hekayələri, gündəlik rastlaşdığımız hadisələr, müxtəlif insanların həyatlarıdır, obyektiv və subyektiv təhlilimin nəticələridir, insanlarla ünsiyyətim zamanı gəldiyim qənaətlərdir…
Mən də qadınam, çalışacağam yazımda hər məsələyə obyektiv yanaşım, tənqid etməyim, bəlkə bu yazım, çox insanlara verdikləri bəzi suallara cavab tapmağa köməklik göstərəcəkdir…
Əzizlərim, yazmağa, obyektiv olaraq özü müşahidələrim, fikirlərimi qeyd etməyə başlayıram…
- Doğularkən: Hələ doğulanda, qız övladı bəzi atalar və atanın ailəsi oğlunu daha çox sevdiklərindən, qız övladlarına qarşı diskriminasiya edir, çox az sevir, bəzən isə qız olduğu üçün doğulmaq hüququ alınır və öldürülür…
Doğulduğu andan insan kimi qəbul edilmək, yaşamaq, yeyib, içib ana qucağında yatmaq, atasının xoşbəxt üzünə baxıb, rahatlıq, əminlik hissi ilə yuxuya getmək, yuxuda öz istədiklərini görüb, gülümsəmək istər, anası da, atası da onun üçün ən doğma insanlardır, onu qoruyan mələklərdir. Sevildiyini anlamaq, sevilərək körpəlikdən uşaq dövrünə adlamaq, böyümək istər, anası, atası nazını çəksin, onunla oynasın, xəstələnməyə qoymasın, qorusun pis nəzərdən, insanlardan, paxıllıqdan, söz-söhbətdən, ölümdən… Qorxmasın heç nədən, heç kimdən, öyrətsinlər, öyrənsin, ana-atası yanında olsun…
Ağlamağa qoymasın, ağlamaq istəyən kimi niyə ağladığını anlayıb sakitləşdirsinlər onu, qonaq gedərkən, qonaq gələrkən, nümunə göstərsinlər, ondan danışsınlar… Xəstələndiyi an, dişi çıxan zaman, tək qoymasınlar onu, sevsinlər, əzizləsinlər, anlasınlar, müalicə edib, yenidən əvvəlki halına qaytarsınlar… Çoxlu yeni və maraqlı insanlarla, oyuncaqlarla, məkanlarla tanış olsun… Müşahidə etsin…
Əzizlərinin diqqət mərkəzində olsun, böyüsün, ilk və son dişini çıxartsın, ana südündən adi yeməyə keçsin, yeni yeməklərin dadına baxsın, toxunsun, sürünsün, yerisin, qaçsın… Bütün bunları edəndə, ana və atası yanında olsun və onunla fəxr etsin, ona güc və ilham versinlər….
Doğulduğu andan qadının istədiyi və nail olmağa çalışdığı, özünə layiq bildiyi sevgi, diqqət, anlayış, hörmət, müdafiə, qayğı, dəstək və həddini aşmayacağı həddə inam, ümid, güvən, azadlıq (seçim etmək, yaşamaq, qorxmamaq, söz demək, istəmək) onun öləcəyi anadək əsas istəkləri olacaqdır…
- Uşaq, qızkən: Bir az böyüdüyündən, həyatı, ətrafda baş verənləri, insanları qismən də anlayır, müşahidə etməyə, öyrənməyə davam edən qadın uşaq ikən istəyir ki, doğulduğu andan olan istəkləri gerçəkləşsin ilbəil, yox olmasın istəkləri… Uşaq ikən qardaşı kimi nənə və ya babası, xala və ya bibisi ilə evdə oturmaq əvəzinə, valideynləri, qardaşları ilə birlikdə toya, qonaq, gəzməyə getmək… İstəyir ki, ona da təhsil versinlər, o da qardaşları kimi öncə uşaq bağçasına getsin, sonra məktəbə getsin, oxusun, yaşıdları ilə ünsiyyətdə olsun, dost və rəfiqələri olsun, hər hansı bir istedadı varsa, evdəkilər bu istedadı onda görüb, inkişaf etdirməsinə kömək etsinlər… Valideynləri qardaşlarını sevdikləri, onlar ilə fəxr etdikləri kimi qızını da sevsinlər, onunla da fəxr etsinlər, nümunə göstərsinlər başqalarının övladlarına… “Qızsan!Sus!Mən deyən olacaq! Olmaz, mən belə istəyirəm!İcazə vermirəm!Get, gözüm görməsin səni! -deyib, boğmasınlar içindəki uşaqlıq arzularını, istedadını, istəklərini… Qadağa qoyulsa da səbəbini bilmək, sındırılmaq və sınmaq, sonra ağlamaq istəmir… Niyə olmaz ona məntiqlə, mənayla və sözlə başa salsınlar… Danlayanda onu təhqir etməsinlər, söyməsinlər, döyməsinlər… Öz həyatını, peşə, ixtisasını özü seçmək istəyir… Kitablar oxumaq, maariflənmək istəyir, erkən yaşdan məktəbdən çıxarılıb, ərə verilmək, 14-18 yaş arasında zəif bədəni, orqanizmi ilə qanundankənar uşaq doğmaq əvəzinə, təhsil almaq, ali təhsil məktəbinə imtahan verib, daxil olmaq, öz seçdiyi və sevdiyi peşəyə sahib olmaq istəyər 17-yaşınadək… İstəyir ki, valideynləri ona örnək olsun, dalaşmasınlar, mehriban olsunlar… Anası gizlincə ağlamasın… Boşanmasın atasından… Oğlanlarını atasında qoyub, onu özüylə götürüb, qayitmasın anası ata evinə… Atasından, qardaşlarından uzaq düşməsin… Valideynləri və qardaşları ilə birgə vaxt keçirtsin, gəzməyə və istirahətə getsin, sevinsin… Ad gününü onun üçün unudulmaz və xoş qeyd etsinlər… Onun arzuladığı hədiyyələri alsınlar, bahalı olmasa da, böyük olmasa da, yadına salıb, təbrik edib, bir xatirə hədiyyəsi versinlər ona…
İctimai rəy, qohum-əqrəba, qonşular qarışmasın həyatına, məsləhətləri ilə bezdirməsin, burunları girməyən yerə soxmasınlar yekə başlarını, mental tələb və ictimai qınaq adı və təsiri ilə valideynləri onu məhrum etməsin həyatı sevməkdən, sevərək yaşamaqdan… İnsanları, heyvanları, təbiəti düşmən etməsinlər ona… Yalan deməsinlər ona, ona yalan danışmağı öyrətməsinlər… Səmimilik, təbiilik, təbəssüm, sevinc, səadət istəyər qadın yaşından asılı olmayaraq… Şər atıb öldürməsinlər, zorlamasınlar, sevgi adı altında uşaq yaşında qaçırtmasın onu kimsə… Gözəl olsun, özəl olsun əzizləri, doğmaları üçün… Qadın əzizlərinin, sevdiklərinin yanında olmasını istəyər… Ayrılıq, tənhalıq, kədər, göz yaşı istəməz, əsla, bir qadın… Qadın əsl qadın olmaq istər… Kişiləşmək istəməz, qadınlığını itirmək istəməz, bir qadın, əsla… Sağlam, namuslu, saf olmaq istər qadın… Xoşbəxt olmaq istər qadın… Güclü, iradəli olduğu qədər zərif, gülərüz, mehriban qalmaq istğyir qadın…
- Gənc yaşlarında: Təhsil almaq, rəfiqələri ilə görüşmək, sosial aktiv olmaq ilə yanaşı qadın sevmək, sevilmək istər… Şən, mehriban, onu anlayan, dinləyə bilən, dəstək olan ona, doğru yol göstərən, məsləhət verən, onunla fəxr edən, onun sevincinə də, kədərinə də şərik çıxan, qərəzsiz, təmənnasız onun yanında olan, güclü, diqqətli, fədakar, qayğıkeş, etibarlı, ağıllı, işgüzar, özünə güvənən, savadlı, maraqlı, iradəli, səmimi, təbii bir kişinin yanında olmasını istər… O, kişi onu sevsin, qorusun, əzizləsin… Xətrinə dəyməsin, incitməsin, ağlatmasın, əzab verməsin, tərk etməsin, aldatmasın kimsə onu… Bir az realist olsun, bir az romantik… Optimist, pozitiv bir kişi olsun… Ona hörmət etsin… Onu dəyişmədən olduğu kimi qəbul etsin… Onun təhsil almağına, işləməyinə, karyerada və yaradıcılıqda uğur qazanmasına mane olmasın, əksinə kömək etsin, fəxr etsin onunla… Kişi o qadını özünə düşmən və rəqib görməsin, öz fikri olsun, sözü bütöv olsun… Əsl kişi olsun, adı üstündə olan əsl bir kişi olsun… Kişi nə istədiyini bilsin, qorusun qadınını, şikayət etməsin başqalarına ondan… Tək bir kişini sevsin, onunla ailə qursun, onun övladının anası olsun istəyər qadın… Qadın istəyər ki, sevdikləri sağlam olsun, xoşbəxt olsun, üzülməsin… Sevərək, sevilərək, azad olmaq və olduğu kimi qalmaq istər qadın… Həqiqəti bilmək, söyləmək istər, nə qədr acı olsa da… Əsl qadın güvənər, dözər, səbr edər, qısqanmaz, dava etməz… Səhvləri bağışladıqları kimi səhvlərinin bağışlanmasını istəyir qadın… Qarşılıq gözləyər, verdikcə, almaq da istəyər bəzən… Qədrinin bilinməsini, dəyərinin ölçülməsini istəyər qadın… Hər kəsə yaxşılıq istəyər, niyyəti xoş olar əsl qadının… Məyus olmamaq istəyər… Ümidlərinin ölməməsini, inamlarının doğrulmasını istəyər…
- Ərə gedərkən: Sevdiyi insanla ailə qurmaq istəyər qadın, əri də onu sevsin… Əri səadətini evində görsün, kənarda axtarmasın qadın, bir-birilərini anlayıb, hər mənada xoşbəxt etsinlər, razı salsınlar, istəyər əsl qadın… Sevgi və ailəsini qorumaq naminə, dözər, gözləyər, səbr edər, inanar, güvənər, qısqanmaz, dalaşmaz, özünə və sevdiyinə əmin olar, azadlıqlarını bir-birilərinin əlindən alınmasını istəməz, sevərək azad ruh olsun olsunlar, istəyər əsl qadın… Əsl kişi olsun həyat yoldaşı, sevdiyi insan… Qorusun onu, ailəsini, kənar müdaxilələri dəf etsin… Ailənin üzərində dolaşan qara buludları, şübhələri dağıtsın… Sağlam olsun sevdiyi, xəstələnməsin, xəstələndiyi zaman qayğısına qalmaq, müalicə etmək, nazıyla oynamaq istəyər… Bəzən həyat yoldaşımız biz qadınların sanki ilk övladları olur, onların üzərində uşaq saxlamağı, insana qayğı göstərməyi öyrənirik… İşləsə də, evdarlığı da bacarar, hər işi vaxtında görə bilər əsl qadın… Nə tələsər, nə gecikər… Dar günündə yanında sevdiyi olsun, onu qoruyan sevdiyi olsun, xoş və xoş olmayan anlarını onunla paylaşa bilsin… Qınanılmasın… Sevdiyi spirtli içki aludəçisi olmasın, narkotika istifadə etməsin, pis vərdişləri olmasın, onu söyməsin, döyməsin, ona qarşı kobud olmasın, əzizləsin, sevib əzizləsin… Üçüncü tərəfin istəyi ilə deyil, tək iki nəfərin birlikdə istəyi və qərarı ilə yaşasınlar… İctimai rəy ilə ailəsində söz-söhbətlər olmasın, məhdudiyyətlər, anlaşılmazlıqlar, mübahisələr, davalar olmasın… Qadın sakitlik, rahatlıq, hüzur istəyər… Sevdiyi onu dinləsin, anlasın, ona hörmət etsin… Ailə daxili problemləri birlikdə həll etsinlər, qərarları birgə versinlər… Sevdiyi və həyat yoldaşı statusu verdiyi kişi kişi xarakterli olsun, irəliyə doğru addımlasın, pozitiv olsun, optimist olsun, enerjili olsun, yenilikçi olsun, idarə etməyi elə bacarsın ki, məharətlə, işgüzar olsun… Qadından bir addım olsun, fərqli olduqları qədər oxşar tərəfləri, maraqları da olsun… Həyat yoldaşı əsl insan olsun… Qadınına etdiklərinə görə ona minnət qoymasın… Qadınını asılı vəziyyətdə saxlamasın, zəif etməsin…Yataqda səmimi olsunlar, aktiv olsunlar, yenilikçi olsunlar, paylaşsınlar intim istəklərini… eksual həyatlarındakı həzzi, sevgini, enerji paylaşmanı başqa kimsə bilməsin… Kişi qadınını istəsin, arzulasın… İstəkli, arzulanan olmaq istəyər əsl qadın, sevdiyi insan üçün hər zaman maraqlı olmaq istəyər… Hər işi birlikdə görmək istəyər… Evdəki məişət problemlərini kişi həll etsin… Evinin ustası olsun həm də, “qızıl”dan olsun barmaqları… Evə kənar kişiləri, qadınları gətirməsin, onunla razılaşdırmadan ailə ilə bağlı addım atmasın… Qadınını insan hesab etsin, onun fikri ilə də maraqlansın… Qadınının nə istədiyini soruşsun ondan… Qadını ilə məsləhətləşməkdən utanmasın, çəkinməsin… Birlikdə istirahət etsinlər, büdcə bir olsun, bədxərclik olmasın… Yığdığı pulları daha sonra özünə deyil, ərinə və uşaqlarına sərf etmək istəyər qadın… Gələn qonaqlar da yerini bilsin… Əsl kişini qadın evində həmişə avtoritet sayar… Ayrılmağa qərar gəlinsə, boşanası olsalar, dost qalmaq istəyər qadın… Sevdiyi insana nifrət etmək istəməz qadın… Çünki sevdiyi insan onun ən yaxın dostudur həm də… Ailə alınmaz qala olsun başqaları üçün… Əsl qadın ayrılsa da ərindən, yenə də keçmiş ərinə hörmət, etibar etmək istəyər, əslində sevməyə davam edər… Əsl qadın yaratmaq, yaşatmaq istəyər… Dağıtmaq, sökmək, pozmaq istəməz, əsla!
- Ana olarkən: Sağlam övladının doğulmasını istəyər, cinsindən asılı olmayaraq, xəstə olan zaman, ölüm ayağında olan zaman onu müalicə etmək istəyir, övladını sevməyə davam edər, atmaz, ayağa qaldırar, sağaldar sevgisiylə, tək qoymaz, sevdiyi həyat yoldaşının da yanında olmasını istəyər qadın… Uşağını itirən zaman dərdini yaşamaq istəyər… Birlikdə ğlaya biləcək, ona dəstək olacaq, onu anlayıb, qucaqlayacaq, “üzülmə, səninləyəm, səni sevirəm, səni tərk etmərəm, bu dərdin öhdəsindən bir gələcək” deyəcək və deyə biləcək bir həyat yoldaşının yanında olmasını istəyər qadın… Övladını qorumaq istəyər… Böyüdüyü hər anı görmək, gördüyü hər işi bilmək istəyər… Ana sevincini yaşamaq istəyər… Daha məsuliyyətli, tələbkar, ağıllı, evdar olmağa başlayar, ailəyə daha bağlı olar qadın övlad olandan sonra… Hər şeyin ən yaxşısını istəyər… Xoşbəxtlik diləyər qadın övladına… Dua edər Allaha övladı üçün, sevdiyi kişisi üçün… Qadın həm yoldaşının, həm də övladının mələyidir… Onları qoruyar, sevər… Ana südü verməklə, övladı ilə birlikdə yuxuya getmək, övladına məxsus iyi qoxlamaq istəyər qadın… Gecələri yuxusuz qalsa da, ana olmaq istəyər hər qadın… Övladını anlamaq, ona dəstək olmaq, onun ən yaxın dostu, rəfiqəsi olmaq istəyər qadın… Qadın bədxərclik etmək istəməz… Öz boğazından kəsib övladı üçün, əri üçün xərc çəkmək istəyər… Övladına təhsil vermək, işlə təmin olunmasını, həyatda öz yerini tapmasını, xoşbəxt olmasını istəyər, səhvlərini düzəltmək istəyər qadın…
- Ölərkən: Xəstəlikdən, tənhalıqdan, əzab çəkərək, yorularaq ölməmək istər… Ölməmişdən öncə yaşadığı həyata görə şükr etmək və əzizlərinin əhatəsində olarkən onları sevdiyini bildirərək, onlara minnətdarlığını bildirərək, həyat yoldaşı, övladları və nəvələrinə son vəsiyyətini edərək, gözlərini əbədi yummaq istəyər qadın… Öləndən sonra dalınca pis danışmasın, ailə üzvlərini kimsə bir-birinə yad və düşmən etməsin, əmlakı, mirası üstündə dava düşməsin… Yaxşı ad qoysun, nümunə olsun həyatı, etdikləri, yaşadıqları övladlarına… Ağlayanı, qəlbində yaşadanı çox olsun o öləndən sonra, qəlblərdə yaşasın… Ruhu göyə qalxarkən, baxıb fəxr etsin, özündən sonra qoyduqlarına görə… Peşıman olmasın… Yarımçıq qaldı həyatım, “bunu edə bilmədim”, deyə düşüncələri olmasın… Övladlarının, nəvələrinin tərbiyəsində, həyatındakı müsbət rolu olsun… Xoş xatirələr qalsın ondan yadigar əzizlərinə…
Əsl qadın doğulduğu andan ta ölənədək bütün həyatı boyu hər kəs tərəfindən hamı kimi bir insan olduğunu qəbul edilməsini və hamı kimi insan olaraq yaşamağı istər…
