Səyyah Nailə Axundovanın yeni Happytraveller  bloqu. 

Floresə üç həftəlik səyahətimdən sonra (buna ayrıca bloq həsr edəcəm), mən Baliyə adanın ən vacib dini hadisəsi olan Qalunqan bayramı ərəfəsində gəlib çatdım.

Qalunqan - adanın ən özünəməxsus, əlvan və rəngarəng hadisələrindən biridir. Bayramın tarixi milli təqvimlə hesablanır və 210 gündə bir dəfə keçirilir. Ona görə də, o, bir təqvim ilində iki dəfə baştutur.

Bu bayran bali induistləri üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir, 10 gün davam edir və daha bir bayramla - Kuninqanla sona çatır.

Onsuz da gözəl olan ada möhtəşəm bir teatr səhnəsinə çevrilir. Balililər hər yerdə təmizlik yaradır, sonra isə evlərini ağlasığmaz dekorla bəzəyirlər.

Yalnız evlər və məbədlər deyil, həmçinin, heykəllər, yol ayrıcları, avtomobil və mopedlər də bəzədilir.

Yeni saronqlar alırlar (ənənəvi geyim). Hər dəfə bəzənmiş bali cammatına baxanda, mən onların rəng duyğusuna heyran qalıram. Adi həyatda onlar nəyi necə oldu, rənglərin ahənginə fikir vermədən geyinirlər. Lakin bayram ərəfəsində adanın cammatıın geyimini görəndə anlayırsan ki, onların rəng zövqünə dizaynerlər həsəd apara bilərlər.

Balililər hesab edirlər ki, allahlar göydən yerə enərək, xeyirin şər üzərindəki qələbəsini bayram edirlər. Odur ki, allahların gəlişinə onlar xüsusilə hazırlaşırlar: hər yerdə məresimlər təşkil olunur. Küçə üçün bəzəklər pencor adlanır. Təbii ki, pencor nə qədər yaraşıqlı bəzənilirsə, bir o qədər yaxşıdır. O, əyilmiş səkkiz metrlik bambuk tiridir. Üzəri isə incə işləməli dekorla bəzədilmişdir.

Kişilərin daha bir şərəfli ənənəsi - donuzların qurban verilməsidir. Adətən, onları sübh çağında kəsirlər.

Qadınlar bu zaman nəfis yeməklər hazırlayırlar: donuz ətindən, cücədən, düyüdən, tərəvəzdən yeməklər, meyvəli desrt və şirniyyat. Bundan başqa, onlar çoxsaylı mərasimlər üçün xüsusi qutular hazırlayırlar.

Hər bir bali sakini öz ailə məbədində və başqa məbədlərdə allahlara qurbanlar etməlidir. Balililər həmin gün işləmirlər və doğma kəndlərinə gedərək, mərasimlərdə iştirak edirlər.

Açıq kafe tapmaq artıq uğur idi. Yerli sakinlərin saat 11 radələrində yuxudan oyanmasına baxmayaraq, restoran və mağazalar gəlmələr üçün fəaliyyət göstərir.

Qalunqan bayramından sonrakı gün "Manis (şirin) Qalunqan" adlanır. Həmin gün balililər dostları, qohumları və qonnşuları ziyarətə gedirlər. Gözəl əlbisələrini geyinirlər.Н

Qalunqandan on gün sonra isə daha bir vacib bayram olan Kuninqan (kuning - sarı deməkdir. məbədlərdə ruhlara qurban edilən düyü məhz sarı rəngə boyanilir) baş tutur. O, ilin əsas bayramının sona çatdığını bildirir. Bu gün əcdadlar həsr olunmuş mərasin və dualar günüdür.

Məhz bu gün məbədlərə allahlar və əcdadların ruhları enir və bayramı əhali ilə birlikdə keçirir. Qalunqandan sonra olduğu kimi, Kuninqandan sonra da kuninqan manis günü qeyd edilir. Yenə də doğmaların,dos-tanışın evləri ziyarət edilir.

Bayramın bütün 10 günü çəhər və kəndlərin küçələrində mifik varlıq olan Baronqla bir qrup musiqiçi uşaq gəzir.

Baronq - şir, pələng və ya qaban şəkilli mifik canlıdır.

Ngelawang adlanan mərasim zamanı insanlar küçələrdə gəzərək, şər qüvvələri qovurlar. Uşaqlar hər evin qarşısında durur, musiqiçilər ifa edir, baronq isə mərasim rəqsi ifa edir. Sonda isə ev yiyəsi onlara pul və şirniyyat hədiyyə edir.

Uşaqlar çox vaxt balaca baronqa çevrilirlər - şir və ya pələng dərisinə bürünürlər.

Adanın turistlər arasında məşhurluğuna baxmayaraq, yerli əhalinin adətlərinə sadiqliyi sevindirir. Gənclər belə bu adətlərdə yaxından iştirak edirlər.

Valideynləri ilə birlikdə onlar məbədlərə gedir, çıxışları izləyirlər.

Bütün bunlar insanı heyran etməyə bilməz. Hamının bayramı mübarək!