Urban jurnalının redaksiyası şəhid Samir Kaçayevin ailəsi ilə görüşüb. Qəhrəmanın anası Əminə Kaçayeva bizi "Təqvimlə indi may ayı olsa da, evimizdə hər zaman yanvardır", - sözlərilə qarşıladı.
2016-cı il aprelin 2-nə keçən gecə Dağlıq Qarabağdakı Ermənistan-Azərbaycan qoşunlarının təmas xəttində intensiv döyüşlər başladı. İl döyüşlərin birində yaralanan bölmə komandiri Samir Kaçayev geri çəkilmədi və irəlilədi. Tərtər şəhərinin yaxınlığındakı döyüşlərin birində Samir Kaçayev həlak oldu.
"Ana, təsəvvürünə gətir ki, məni də kimsə bu qarışqalar kimi əzəcək. Bu, səni ağrıdacaq, indi onların da anası ağrıyır..."
"Oğlum 1994-cü ilin mart ayının əvvəlində Şamaxının Çuxuryurd kəndində anadan olub. Həmin gün günəş çox parlaq idı. Qışdan sonra bütün təbiət yenidən doğulurdu. O, ailədə ikinci övlad idi. Ondan başqa bizim Səbinə adlı qızımız da var. Bacı-qardaş bir-birini yaman sevirdi, hər işdə bir-birinə kömək edirdi. Uşaqlıqda Samir bir qədər nadinc idi, amma zaman keçdikcə çox dəyişdi, daha sakit və daha ciddi oldu.
O, mehriban, xoşrəftar, həssas, qayğıkeş idi. Təbiəti çox sevirdi. Hamıdan əvvəl oyanırdı, dağlara tərəf gedirdi və səhər yeməyi zamanı masanın üzərinə qoymaq üçün təzə, ətirli çiçək dəstəsi gətirirdi. İndi isə biz onun məzarı üzərinə çiçək qoyuruq... Bilirsiniz, məzarında çiçəklərin solmasını, qurumasını, günəş, şaxta və külək tərəfindən məhv edilməsini görmək necə ağrılıdır... Güllər evdə güldana qoyulmalıdır. Nə etmək olar ki, oğlum evdə yox, soyuq məzardadır....
Samir heyvanları çox sevirdi. Döşəmələri yuyarkən qarışqaları tapdalamamağımı istəyirdi. Deyirdi ki, Allah onları da bizim kimi yaradıb. Mənə tez-tez: "Ana, təsəvvürünə gətir ki, məni də kimsə bu qarışqalar kimi əzəcək. Bu, səni ağrıdacaq, indi onların da anası ağrıyır...",- deyirdi.
Həmçinin məktəbdə də ən yaxşı, itaətkar şagirdlərdən biri idi. Ev tapşırığı üzərində səylə çalışırdı, oxumağı sevirdi, Azərbaycanın tarixi və mədəniyyəti ilə maraqlanırdı, Qarabağ və milli qəhrəmanlarımız haqqında televiziya verilişlərini izləyirdi. Xüsusilə Şuşanı ziyarət etmək istəyirdi. Ermənilər tərəfindən dağıdılmış Qarabağla bağlı verilişlərə baxmaq onun üçün ağrılı idi.
- Onun əkdiyi güllər çiçəklənir, insana xoş əhval-ruhiyyə bəxş edir, oğlum isə yanımda deyil
Nə üçün o, heykəltəraş oldu? Onun istedadı uşaqlığında üzə çıxdı. Atası bir dəfə Samirə plastilin aldı və Samir Mikki Mausun çox bənzər heykəlini düzəltdi. Əvvəlcə biz inanmadıq, atası heykəli əzdi, Samir isə yenidən eyni fiquru düzəltdi.
Qulpundan yapışdığı hər bir iş yaxşı nəticə verirdi: təhsiıdə də, incəsənətdə də, təsərrüfatda öz atasına kömək etməsində də. Qoyun otarırdı, ot, yulaf, buğda yığırdı. Onun əkdiyi güllər çiçəklərlənir, insana xoş əhval-ruhiyyə bəxş edir, oğlum isə yanımda deyil. Ətrafındakılara çox qayğıkeş münasibət göstərirdi. Hər şeyə və hər kəsə... Biz öz dəstəyimizi, öz gələcəyimizi itirdik.
Samir ailəmizin ödənişli təhsilə imkanı olmadığını bilirdi və ona görə də pulsuz fakültəyə daxil olmaq üçün çox çalışırdı. Rəssamlıq Akademiyasına qəbul olanda o, özünü çox xoşbəxt hiss edirdi... O günləri xatırlayanda ürəyim fərəhlə dolur. Lakin tezlliklə fərəh hissi boğazımdan bərk yapışan kədər hissi ilə əvəz edilir və mən günəşimizin artıq söndüyünü bir daha anlayıram.
Universitetdə oxuduğu illər onun üçün ən məhsuldar zaman oldu. Samir Bakıda xalasıgildə yaşayırdı, evə yalnız tətillərdə və bayramlarda gəlirdi. Müəllimləri və tələbə yoldaşları haqqında yalnız yaxşı sözlər deyirdi. Samir səylə çalışırdı: o, Akademiyaya hamıdan əvvəl gəlir və hamıdan sonra gedirdi, həyatının qısa olacağını bilirmiş kimi həyatda mümkün qədər çox işlər görmək istəyirdi. Samirin universitetdə çoxlu dostları var idi, onlar hər ay onun məzarını ziyarət edir. Dostları arasında o, müsbət yükləyən və ümidsizliyə qapılmağa qoymayan biri kimi tanınırdı.
Bir il əvvəl mən pis bir yuxu gördüm. Səhər oğluma zəng etdim, ondan diqqətli olmasını və özündən muğayat olmasını, qorumasını xahiş etdim. Magistraturaya daxil olmağa hazırlaşdığını bilmirdik, qəbul olduqdan sonra öyrəndik. Budur, oğlumuzun bizə etdiyi sürpriz. Onun öz gələcəyinə dair böyük planları vardı: təhsil almaq, dünyanın ən yaxşı heykəltəraşlarından biri olmaq, yeni abidələr ucaltmaq ...
"Hətta cəmi beş dəqiqəlik çıxdıqda belə əbədi olaraq ayrılırmış kimi vidalaşın". Getdi və bir daha geri dönmədi.
Yayda o, əsgərliyə getdi. Onun xidmət etdiyi hərbi hissə sərhədin yaxınlığında yerləşirdi. Xidmət etmək asan olmasa da, Samir heç zaman şikayət etmirdi. Deyirdi ki, şəhid olmaq onun üçün boyük bir şərəfdir. Sanki bizi hazırlayırdı ...
Onun ölümündən sonra komandirlər və həmkarları gəlirdi, çox yaxşı komandir və əsgər olduğunu söyləyirdilər. O, hər kəsin hörmətini qazanmışdır.
Samir "Tolerant Azərbaycan Gəncliyi" fondunun layihəsi çərçivəsində keçirilən müsabiqədə 2015-ci ilin noyabr ayında ikinci yeri tutdu. Mükafatlandırmada iştirak etməsi üçün onu hərbi xidmətdən müvəqqəti azad etdilər.
Sonuncu dəfə Samir evə 2016-cı ilin martında gəldi. O, öz məzuniyyətini özünün ad günü, yəni 6 mart ilə əlaqədar götürmüşdür. Mən onun öz son tortundakı şamları üfürərkən ürəyində nə arzu tutduğunu bilmədim.
Martın 8-də Akademiyadakə müəllimlərini və dostlarını görmək üçün o, Bakıya getdi. Sonradan mənə dedilər ki, son günə kimi o, bir qızın portreti üzərində işləyib və yoldaşlarına onun geri qayıtmasınadək hər şeyi olduğu kimi saxlamağı tapşırıb. Ayrılarkən o, dedi: ""Hətta cəmi beş dəqiqəlik çıxdıqda belə əbədi olaraq ayrılırmış kimi vidalaşın". Getdi və bir daha geri dönmədi. Heç zaman dönməyəcək...
- Təqvimlə indi ilin ən gözəl fəsli sayılan may olsa da, evimizdə hər zaman yanvardır.
Oğlumun şəhid olduğu gecə yata bilmirdim, ürəyim bərk döyünür və ağrıyırdı. Deyirlər ki, ananın ürəyi bəlanı hiss edir. Səhərisi isə bizə Samirin rəhmətə getdiyini bildirdilər. Dəfn günü qar yağırdı, oğlumun getməsinə göylər də ağlayırdı. Həmin il obamıza yaz gəlmədi...
Əvvəllər insanlar Məlhəm kəndinə "Bəyin oğurlanması" filminin çəkildiyi evi görmək üçün gəlirdilər, indi isə oğlumun məzarına gəlirlər. Gələnlər yalnız onun dostları və tanışları deyil, gələnlərin arasında deputatlar, jurnalistlər, tələbələr və tanımadığımız adi insanlar da var. Xalq Bankın dəstəyi ilə "Samir Kaçayev. Heykəl" ("Самир Качаев. Скульптура") bədii albomunun əsərləri ilə sərgi və təqdimat təşkil edildi. Oğlumun xatirəsini əbədiləşdirdirdikləri üçün onlara təşəkkür edirəm.
O gündən üç il keçir, amma heç birimiz rahatlıq tapmırıq. Nə mən, nə atası, nə də bacısı. Samirin bacısı qızı onsuz, yəni mehriban dayısız böyüyür.
Təqvimlə indi ilin ən gözəl fəsli sayılan may olsa da, evimizdə hər zaman yanvardır. Övlad itirmək çox ağrılıdır, əsasən də bu gənc yaşlarında. Mən öz oğlumla qürur duyuram. Onu öz Vətəni uğrunda döyüşməsi, öz Vətəninin ərazi bütövlüyü üçün canından keçməsi ilə qürur duyuram. O, "İgidliyə görə" medalına layiq görülmüşdür. Biz inanclı insanlarıq, inanırıq ki, cənnətə birinci daxil olanlar şəhidlər olacaqlar. Oğlumuz cənnətlikdir".
Samir Kaçayevin məzarında dostu və Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Akademiyasının gənc müəllimi Rahib Qarayevin yaratdığı heykəl ucaldılmışdır.
Samir Kaçayevin xatirəsinə Yefim Abramov və Leyla Bəyimin "Xəyalpərəst oğlan" («Мечтающий мальчик») əsəri əsasında Vaqif Əsədovun rejissorluğu ilə "Kəsilmiş ..." («Прерванная…») tamaşası qoyulmuşdur. Azərbaycan İctimai Televiziyasında rejissor Ceyhun Şüküroğlunun Samirə həsr etdiyi sənədli film nümayiş olunmuşdur.