Görmə qabiliyyətinin lazer korreksiyası uzağı və ya yaxını görməmə və astiqmatizmi bir neçə dəqiqə ərzində müalicə etməyə imkan verir. Lakin bu cərrahi müdaxilə növü bir çox sual, şübhə və qorxu yaradır. URBAN görmə qabiliyyətini lazerlə artıq bərpa etmiş bakılılardan bu prosedurun nə dərəcədə qorxulu olduğunu öyrənib.

Nərmin

Əməliyyatı iki həftə əvvəl keçirib.

Vəziyyətim 12-13 yaşımdan (o zaman -0.5 idi) pisləşməyə başladı və 23 yaşımda -5 oldu. Bütün bu müddətdə mən eynək taxırdım. Əvvəlcə bu, mənim xoşuma gəlirdi, lakin zaman keçdikcə məni qıcıqlandırmağa başlamışdır. Linza taxmaq istəmirdim, çünki infeksiya salmaqdan qorxurdum və iki il əvvəl lazer korreksiyasına getmək qərarına gəldim. Əlavə yükün yaranmaması üçün magistraturanın bitməsini gözləyirdim.

Əməliyyatdan əvvəl bunun necə edildiyinə dair bir video izlədim. Əvvəlcə çox qorxulu idi, sonra isə bir o qədər yox. İki dəfə müayinə edildim, analiz üçün qan verdim. Əməliyyat anınadək heç bir qorxu hiss etmirdim. Sonra üzümün yarısına yod çəkdilər. Bərk qorxmağa başladım. Qorxumdan bəzən nəfəs almağı belə unudurdum. Ağrını yalnız buynuz təbəqəsinin (роговица) üst qatının kəsilib götürülməsi zamanı hiss etdim. Bu zaman 10 saniyəlik kor olursan – bu, qorxunu artırır. Lazer korreksiyasının özü isə tamamilə ağrısızdır. 

İlk gün bir az narahat olursan. Belə ki, yanı və qarnı üstə yatmaq olmaz. Yalnız beli üstə yatmağa icazə verilir. Çox darıxdırıcı idi. Belə ki, üç gün telefondan istifadə etmək olmaz. Beşinci gün işə çıxdım, kompüterdən isə yalnız 12 gün keçdikdən sonra istifadə etməyə başladım.

İndi əvvəlkindən xeyli daha yaxşı görürəm, amma görməm hələ tam aydın deyil. İnfeksiya düşməsin deyə hər saat gözə damcı tökmək lazımdır. 

Aleksandra

Əməliyyatı 2019-cu ilin mayında keçirib.

Görməm hələ uşaqlıqda kompüterin meydana gəlməsi ilə pisləşməyə başladı: ilk eynəyimi 5-ci sinifdə almışam. Əməliyyat zamanı görməm təqribən -1.5 və ya -2 civarında idi. Əməliyyat qərarımı Oksana Samoylovanın məqaləsini oxuduqdan sonra verdim. Əməliyyatdan əvvəl qorxmurdum, çünki həkimim çox yaxşı idi. Əlbəttə, həyəcansız iş keçmədi, lakin mən sakit idim. 

Əməliyyat zamanı hər şey yaxşı idi: ağrı deyil, yalnız bir az narahatlıq hissi keçirirdim. Əməliyyatdan sonra mən sakitcə ayağa qaldım, geyinib evə getdim. Əməliyyat başa çatdıqdan bir saat sonra narahatlığım artdı. Sanki gözlərimə çoxlu qum tökmüşdülər. Gözlərimi qaşımaq və yumaq istəyirdim. Lakin üç gün ərzində gözə toxunmaq və ya onu yumaq qəti qadağandır. Gözümü demək olar ki, aça bilmirdim. Gözlərimin yaşı heç kəsilmirdi. Ertəsi gün hər şey keçməyə başladı, mən artıq gözlərimi bir az aça bildim. 

Əməliyyat cümə günü keçirildi, bazar ertəsi isə mən artıq işə çıxdım. Artıq kompüteri də, telefonı da görürdüm. Bir az tutqun görürdüm. Əməliyyatdan beş gün keçdikdən sonra məndə heç bir narahatlıq qalmadı.

İndi mən hər şeyi yaxşı görürəm. Bir müddət küçədə parlaq günəşə (yalnız günəş eynəyi vasitəsilə baxırdım) və telefonumun və ya kompüterimin parlaq ekranına baxa bilmirdim (parlaqlıq həmişə minimumda idi). Bu, iki həftə və ya bir ay davam etdi, lakin indi görməm mükəmməldir.

Nərminə

Əməliyyatı 2017-ci ildə keçirib.

Görməm beşinci sinifdə oxuyanda pisləşməyə başladı. Zaman keçdikcə daha da pisləşdi. Həkimlər ümid olmadığını və müəyyən yaşdan sonra görmə qabiliyyətinin pisləşməsi dayanacağını deyirdi. Miyopiyam -3 / -3.5 dərəcəsinə çatıqda, yəni 15 yaşımda biz lazer korreksiyası haqqında eşitdik.

O vaxtdan bəri ona can atdım. Həkimlər görmə qabiliyyətimin zəifləməsi dayanmayanadək əməliyyat keçirməyin faydasız olduğunu dedi. 18 yaşımda pisləşmə dayandı, lakin valideynlərim narahat oldu və əməliyyatı 25 yaşım tamam olanadək təxirə salmaq istədi. Səbəblər çox idi: təhlükəlidir, gözlənilməz bir şey baş verə bilər, görmə qabiliyyətim yenidən pisləşməyə başlayacaq və sair ... Onda mən əməliyyatla bağlı məlumat toplamadım, videolara baxdım. Nə isə, ikinci kursda əməliyyat olundum.

Təbii ki, bütün qorxular səbəbsiz imiş. Lazer korreksiyasının üç növü var: (FRK), LASIK və ReLEx SMILE. Onlar fərqli metodlara əsaslanır, onlardan sonrakı bərpa müddəti də fərqlidir. Mənə LASIK əməliyyatı etdilər. Bu zaman əvvəlcə buynuzlu təbəqənin nazik qatını kəsib götürür və gözün səthini açırlar, sonra şüa ilə işləyirlər və sonda kəsib götürdükləri qatı öz yerinə yerləşdirirlər. Bu qədər sadə!

Bəli, qorxunc səslənir, amma xəstənin nöqteyi-nəzərindən (bilikli bir həkimin əlində) bu belə baş verir:

Gəldiniz, gözlərinizə damcı tökdülər, gözlərinizə xüsusi qurğu geydirdilər, daha bir neçə damcı və siz hər şeyi tutqun görürsünüz. Həkim sizdən qırmızı işığa baxmağı tələb edir, sonra sanki gözlərinizə sığal çəkirlər. Sonra sizə deyirlər ki, gedə bilərsiniz. Bütün bu iş 10-15 dəqiqə davam edir. Sonda sizə resept verib evə göndərirlər. 

İlk gün evdə günəş eynəyi taxdım. Gözlərim işığa çox həssas olduğundan qaranlıqda oturdum. Hər saat antibakterial damcılardan istifadə etməlisiniz, çünki gözləriniz infeksiyalara qarşı çox həssas olur. Bunlara əlavə olaraq, sakitləşdirici damcılar (eyni səbəbdən) və antibiotik damcılarından istifadə etmək lazımdır.

Əməliyyatdan sonrakı gün eynəyi çıxardım. Prinsipcə, əməliyyat olunan şəxs bir yerdə işləyirsə, üçüncü gündən etibarən o, işə çıxa bilər. Görməyə əməliyyatdan dərhal sonra başlayırsan, sanki dünyaya göz yaşı ilə baxırsan. Gözlərin qızarır, sulanır və sən yatmaq istəyirsən: bütün bunlar bir gündə yox olur. Bəzi yerlərdə qızartı təxminən bir həftə qalır. İndi görməm əladır, lakin immunutetim zəifləyəndə bəzən görməm də zəifləyir. 

Həmidə

Əməliyyatı 2019-cu ilin avqustunda keçirib.

Səkkizinci-doqquzuncu siniflərdə görmə qabiliyyətim pisləşdi. O zaman artıq yazı lövhəsini yaxşı görə bilmirdim, lakin heç bir müalicə qəbul etmirdim. Yalnız iki il sonra mənə eynək təyin olundu: əvvəlcə görmə qabiliyyətim -2.5, sonra -3 oldu. Məktəbi qurtarandan sonra mən linza taxmağa başladım. Bir müddət sonra linzalar gözlərim tərəfindən yad bir cisim kimi qəbul edilməyə başladı, onları taxmaq narahatlıq verirdi. Bütün istehsalçıların linzalarını sınaqdan keçirsəm də qıcıqlanmadan can qurtara bilmirdim. Həkimlər izah etdilər ki, daha mənə yalnız eynək uyğun gəlir.

Sonra gözlərimdə astiqmatizmin də aşkar edildiyi göz klinikasına müraciət etdim. Həkim mənə lazer korreksiyasını məsləhət gördü: mən elə həmin gün qərar verdim və ertəsi gün əməliyyata gəldim. Korreksiyanın keçirildiyi günün axşamı mən artıq bütün hər şeyi görürdüm: döşəmə üzərində sap, böcəklər, pəncərədən çox uzaq binalar, avtobus nömrələri. İndi hər şeyi çox aydın görürəm, sanki həmişə belə olub.

İndi peşman olduğum tək şey əvvəllər bu əməliyyatı etməməyimdir.

Nərmin

Əməliyyatı 2015-ci ildə keçirib.

Artıq yeddinci-səkkizinci sinifdə zəif gördüm. Doqquzuncu sinifdə lövhədə yazılanları görməkdə çətinlik çəkdiyimi hiss etdim. Həkimə getdim, yoxlamalardan keçdim, məlum oldu ki, görməm -2.5 olub. Mənə eynək təyin olundu və dedilər ki, istəsən, 18 yaşın tamam olduqdan sonra lazer korreksiyasına gələ bilərsən.

Lakin əməliyyata 2015-ci ildə qərar verdim. Təbii ki, qorxurdum, çünki əməliyyatın necə keçəcəyini və nə hiss edəcəyimi bilmirdim.

Artıq ilk günlərdə əməliyyatdan əvvəl gördüyümdən xeyli daha yaxşı görürdüm. Bəzən deyirlər ki, əməliyyatdan sonra rəngləri əvvəlkindən fərqli şəkildə görürsən, amma məndə belə deyil. Artıq beş ildir ki, mən mükəmməl görürəm.

Oftalmoloq Nigar Hüseynovanın şərhi

Görmənin lazer korreksiyası əməliyyatı təxminən səkkiz dəqiqə çəkir. Bu vaxtın çox hissəsi hazırlığa sərf olunur: gözün hazırlanması, avadanlığın quraşdırılması, cihazın kalibrlənməsi. Lazerin birbaşa işi ikidən otuz saniyəyədək davam edir.

Mənəvi hazır olmaları üçün mən həmişə xəstələrə əməliyyatdan bir qədər əvvəl gəlib əməliyyat otağından çıxanlarla ünsiyyət qurmağı təklif edirəm.

Ümumi oftalmoloji müayinədən əlavə xəstə bəzi araşdırmalardan keçir. Keratotopoqrafiya – buynuz təbəqəsinin topoqrafiyasının və qalınlığının araşdırılmasıdır. Bu sınaq zamanı gözün bütün gizli xəstəlikləri aşkar edilir. Bəzi xəstəliklər əməliyyat zamanı "oyana" bilər. Buynuz təbəqəsinin qalınlığını korreksiyanın mümkün olub-olmadığını müəyyənləşdirməyə kömək edir. Nazik buynuz təbəqəsinə malik olan xəstələr əməliyyat olunmur. Buynuz təbəqəsinin nəzikləşməsinə kontakt linzaların düzgün taxılmaması və linzaların həddindən artıq çox istifadə olunması səbəb ola bilər.

Bundan əlavə, qan analizini vermək lazımdır. Hepatit B, hepatit C və QİÇS xəstələri əməliyyat olunmur.

Əməliyyatı 18 yaşdan sonra keçirə bilərsiniz. Belə ki, bu zaman görmənin pisləşmə prosesi dayanır. Prosesin dayandığından əmin olmaq üçün biz xəstənin görmə dərəcəsini əməliyyatdan altı ay əvvəl yoxlayırıq və sonra onun əvvəlki göstəricilərini yeni göstəricilərilə müqayisə edirik.

Gözlər arasında böyük fərq olduqda uşaqlar da əməliyyat edilə bilər. Məsələn, gözün biri mükəmməl görür, digərinin görmə qabiliyyəti isə -7 / -8-dir. Bu halda xəstə eynək taxa bilməz, kontakt linzalar isə çox zaman işə yaramır. Vaxtında korreksiya edilməsə, bir gözün digərindən fərqi artmaqda davam edəcək.

Fəsadlara gəldikdə, onlar istənilən əməliyyat zamanı baş verə bilər. Xəstə həkimin bütün tövsiyələrini yerinə yetirərsə, lazer korreksiyası zamanı risk minimal olar. Biz hər zaman xəstələrə deyirik ki, görmə qabiliyyəti -7 və daha pis olarsa, əməliyyatdan bir müddət sonra görmə qabiliyyəti -1-dək pisləşə bilər. Bir neçə belə hala rast gəlmişəm: görmə qabiliyyəti -11 olan xəstənin əməliyyatdan sonra görmə qabiliyyəti -0.5 olub. Xəstə bunu heç hiss etməyib də. Əməliyyatdan sonra görmə çox pisləşərsə, deməli əməliyyatın vaxtı düzgün seçilməyib (əməliyyat olunduğu vaxt xəstənin görmə qabiliyyəti pisləşməkdə davam edirmiş).

Deyirlər ki, lazer korreksiyası əməliyyatından sonra xəstə rəngləri yanlış görür. Bu, mümkün deyil. Rəng qavrayışı beyindən asılıdır, lazer korreksiyası əməliyyatı isə ona heç bir şəkildə təsir göstərə bilməz. Yüksək dərəcəli miopiyadan əziyyət çəkən insanlar əməliyyatdan sonra rənglərin daha dolğun olduğunu qeyd edirlər.

Yaxşı həkimi necə tanımaq olar? Reklamlara etibar etməyin, yalnız sizi maraqlandıran həkimin əməliyyat etdiyi xəstələrin rəyini nəzərə alın. Yaxşı olar ki, həmin həkimin xəstələri ilə ünsiyyət qurub onların əməliyyatdan məmnun olub-olmadığını öyrənəsiniz.

Əməliyyatdan əvvəlki iki gün ərzində makiyaj etməməyiniz tövsiyə olunur. Gözə tuş və digər kosmetik vasitələrin hissəcikləri düşməməlidir. Əməliyyatdan sonrakı gün ərzində gözləri ovuşdurmaq və onlara boya çəkmək, eləcə də kompüterin qarşısında oturmaq olmaz. Tozlu məkanlarda idmanla məşğul olmaq tövsiyə olunmur. Belə ki, gözə düşən toz hissəcikləri fəsadlara səbəb ola bilər.